"Wat is hier in hemelsnaam aan de hand?" vraagt een voorbijganger op de Klaprozenweg in Noord aan een politieman met asbestkapje voor de mond. "Asbest," mompelt de politieman door zijn masker en hij wijst naar de scheepswerf achter hem. Op de chemicali?ntanker Otapan is donderdagavond bruin asbest aangetroffen.
by Ole Chavannes, 30 juni 2001
AMSTERDAM - Nadat het stadsdeel Noord alarm heeft geslagen, wordt vrijdag uit
voorzorg het calamiteitenteam bijeengeroepen. In een straal van tweehonderd
meter rond het schip zouden asbestdeeltjes kunnen liggen. Om half zes belegt
burgemeester Job Cohen met GG&GD, politie, brandweer en justitie een extra
persconferentie. Op dat moment is nog niet duidelijk of de situatie een gevaar
oplevert voor de gezondheid van de bewoners van de huizen in de omgeving.
Cohen kan alleen zeggen dat dit een voorzorgsmaatregel is, omdat de uitslag
van de luchtmetingen, waarbij gedurende een aantal uren op de boot en in de
omgeving lucht door filters wordt geperst, pas later bekend zal worden. Inademen
van de vezels van bruin asbest kan ernstige klachten aan luchtwegen veroorzaken,
uiteindelijk uitmondend in longkanker.
Bruin en blauw asbest zijn veel gevaarlijker dan het beter bekende witte asbest.
Daarom wordt het materiaal ook al lang niet meer gebruikt.
Terwijl Cohen de pers te woord staat, blokkeert een politieauto de Klaproosweg.
Verbaasd kijkt Ferry Nansink, eigenaar van cafetaria De Brulboei, toe hoe voor
zijn deur twee politiemannen haastig zwartgele linten uitrollen waarop besmet
gebied staat. Op een steenworp afstand ligt de Otapan.
Zijn cafetaria bevindt zich plotseling in 'een rampgebied', terwijl niemand
hem iets vertelt, laat staan hem verzoekt weg te gaan. "Zo krijg ik geen klanten
meer. Het is ronduit schandalig. Dat schip ligt er al heel lang en ze zijn
al een paar weken bezig met het eruitslopen van die asbest. Drie dagen geleden
ging het gerucht dat er iets loos was met dat schip en nu staat hier ineens
zo'n circus van politiemannen. Maar ons vertellen ze niets."
Op het haventerrein van scheepswerf Schipdock ligt de boosdoener: het Mexicaanse
chemicaliënschip Otapan. Op het dek liggen honderden vuilniszakken te
wapperen in de wind. De laatste twee weken heeft de bemanning eigenhandig het
schip aan de binnenkant gesaneerd. De gesloopte brokken bruin asbest hebben
ze provisorisch in plastic verpakt.
Pal naast het asbestschip wordt juist vanavond een groot feest gehouden. De
familie Braspenning heeft vierhonderd mensen uitgenodigd om het 45-jarige bestaan
van het fiscale adviesbedrijf te vieren. Speciale artiesten en sublieme catering
hebben meer dan een ton gekost. Maar de politie houdt de feestgangers tegen.
Een mevrouw in Armanijurk en met dure oorbellen is ziedend. "Ik heb deze
kleren speciaal voor het feest aangeschaft, maar nu mag ik er niet door. En
dat vanwege asbest? Zo'n vaart loopt dat toch niet? Ik vind dit belachelijk."
Anderhalf uur na Cohens persconferentie staan er vier ME-bussen, drie politiepaarden
en 150 politiemannen met mondkapjes, die het verboden gebied met dranghekken
hebben omringd. Het haventerrein langs het IJ is over meer dan een kilometer
afgezet.
Een automobilist stopt bij de politieblokkade en roept woedend uit het raam:
"Waarom mag er niemand in, terwijl er naast dat schip op dit moment wordt
gebarbecued?" Een politieman schokschoudert. Het praat lastig met zo'n masker.
Een groep Letse zeebonken komt uit de richting van de oude NDSM-werf lopen.
Ze bukken, lopen onder de plastic lintjes door en kijken verbaasd rond. "We
hebben geen idee wat er aan de hand is. We liggen naast de Otapan voor reparatie.
Is het asbest? Oh, wat maakt dat nou uit," zegt een matroos breed grijnzend.
Pas om acht uur vertellen brandweer en politie de chic aangeklede gasten dat
het feest in opdracht van Cohen is afgelast. Organisator Heino Braspenning
is te geëmotioneerd om iets te zeggen. Nadat om elf uur het sein veilig
is gegeven, kan het feest toch nog beginnen.
De gemeente heeft voor vragen over de Otapan een informatienummer opengesteld,
dat vanaf maandag bereikbaar is: 020-6241111.