Weblog op oneworld.nl

Afghanistan
Weblog: Kids News in Afghanistan 20 - 02 - 2007
Ole Thomas Chavannes
'Welcome to Kabul' staat met grote letters op de grauwe aankomsthal van het vliegveld. Natte sneeuw en modder. We sluiten aan
in een lange rij voor de douane met vrijwel alleen mannen met baarden. De stroom valt uit, de rij staat stil.

Een vrouw met lichtblauwe hoofddoek komt op ons af. 'Are you from Kids News?', vraagt ze voorzichtig. Het is Farida Hares, de
hoofdredactrice van 'Ayenda Sazan', ofwel 'Toekomstmakers', de naam van het Afghaanse jeugdjournaal. Hartelijke ogen heten ons
welkom en van de douane mogen we direct doorlopen.

Eindelijk in Afghanistan! Met het Kids News Network werken we al maanden aan een plan om het goed bekeken, maar slecht
financieel beheerde jeugdjournaal van de ondergang te redden. Free Voice steunt het programma al sinds 2004, maar de pot van
de Postcodeloterij, die de initiatie van het jeugdjournaal in Suriname, Zuid-Afrika en Afghanistan destijds mogelijk maakte,
is nu op.

Actieplan Afghanistan

Van het ministerie van Buitenlandse Zaken hebben we nu steun ontvangen voor ons 'actieplan Afghanistan' dat in zes maanden het
Afghaanse jeugdjournaal financieel onafhankelijk moet maken. Het idee is dat de uitzendingen van 'Toekomstmakers' gesponsord
gaan worden door kinderhulporganisaties als WarChild en Unicef, via hun vestigingen in Kabul. Zo nemen zij hun
verantwoordelijkheid voor dit broodnodige educatieve journaal. En het journaal brengt de vele projecten voor kinderen in
Afghanistan in het voetlicht.

Dat is het plan, maar nu moeten we nog onze Afghaanse partners van de staatsomroep en die hulporganisaties zien te overtuigen.
Ik reis samen met Ehsan Qazizada, een Nederlands Afghaanse mediadeskundige, die adviseert, tolkt en een nieuwe
'sponsorafdeling' van het jeugdjournaal in Kabul wil gaan trainen. Ehsan is voor het eerst sinds 23 jaar weer terug in zijn
land. 'Ik wil hier blijven', zegt hij al na 10 minuten. Zijn gezicht straalt.

Besneeuwde straten

Met de hoofdredactrice Farida rijden we in een terreinwagen de stad door, op weg naar het hotel. Ik verwachtte dat ik me
onveilig zou voelen, gezien het meestal bloedige nieuws uit Afghanistan, maar de besneeuwde straten, waar grote terreinwagens
naast paarden met karren rijden, doen eerder aan als een gemoedelijke chaos.

Een week van gesprekken en onderhandelingen met de directie van de staatsomroep RTA, de minister van informatie en de
jeugdjournaalredactie is begonnen. We hebben er zin in.

Weblog
Afghanistan
'Ik laat mijn baard staan als we filmen in Oost-Afghanistan' 21 - 02 - 2007
Ole Thomas Chavannes
Tientallen militairen en zandzakken moeten we passeren, voordat we bij het gebouw van Radio Television Afghanistan (RTA)
aankomen. Deze ochtend zijn we bij de redactie van het Afghaanse jeugdjournaal 'Ayenda Sazan' te gast.

We worden hartelijk welkom geheten door de hoofdredactrice Farida en een tiental jongeren. Ze blijken als vrijwilligers bij
'Ayenda Sazan' te werken, als een soort stage.

Over twee uur beginnen de opnames, dus de laatste hand wordt gelegd aan de presentatieteksten. Dit gaat met de pen, want de
vijf aanwezige computers blijken allemaal kapot. Een jongen van 16 spreekt zowaar goed Engels en vertaalt en schrijft daarom
de teksten voor het buitenlandse nieuws van het jeugdjournaal. Hij heeft nog geen idee wat het vandaag moet worden.

Baard

Ik vraag de redactie hoe ze over de oorlog en Taliban berichten, zonder zelf in gevaar te komen. Een cameraman vertelt: 'Het
hangt er vanaf waar we heen moeten in Afghanistan, maar als we bijvoorbeeld in het oosten filmen, laat ik gewoon mijn baard
staan en kleed me hetzelfde als de mensen daar. We gebruiken ook niet het woord 'Taliban', maar vragen kinderen om te
vertellen hoe het met ze gaat. Meestal zeggen ze dat ze gewoon veilig naar school willen kunnen gaan.'

Na de indrukwekkende kennismaking met de redactie, hebben we een belangrijke bespreking met de directie van RTA. Tijdens een
ingewikkelde bespreking in het Engels en Farshi (een van de Afghaanse talen), kunnen we de directeur overtuigen van het nut
van het opzetten van een nieuwe financiele structuur voor 'Ayenda Sazan'. Mijn vreugde is groot, totdat blijkt dat we niet met
de hoogste man aan tafel zitten, maar de programmadirecteur.

Marokko, Indonesia, Peru

Na veel gepraat mogen we alsnog bij de algemeen directeur op kantoor komen en begint dezelfde bespreking opnieuw. Deze heer
heeft weinig zin in een aparte financiering van het programma, maar door het doorzettingsvermogen van mijn collega Ehsan, gaat
hij toch overstag. Nu hangt alles af van het gesprek met de minister van Informatie, morgen.

Dan hebben we nog even tijd om in de studio mee te kijken naar de opnames. De Engels sprekende jonge redacteur komt op me af
rennen. Hij heeft zijn buitenlandse item van de dag bedacht: de uitbreiding van het Kids News Network. Snel moet ik alle
landen waar Free Voice jeugdjournaals ontwikkelt, opschrijven.

Even later hoor ik in de studio in een voor mij onverstaanbare brei Afghaans de woorden 'Morocco', 'Indonesia' en 'Peru'
vallen. Vanavond om zes uur wordt het uitgezonden. Ik hoop maar dat de minister kijkt.

Weblog
Afghanistan
'Al het VN-personeel moet Kabul verlaten' 22 - 02 - 2007
Ole Chavannes
Op weg naar de minister van Informatie vanmorgen, valt het op dat er meer militairen op de straten zijn. En ze lijken
zenuwachtig.

We filmen en fotograferen voortdurend vanuit de auto het straatbeeld: drukke markten in de modder, wit besneeuwde bergen op de
achtergrond en een ongelooflijke hoeveelheid straatkinderen, die bij ieder stoplicht prepaid telefoonkaarten verkopen of met
de hand omhoog je indringend aankijken.

Ineens houden soldaten ons tegen. Veel geschreeuw en getrek. We moeten de camera inleveren. Zonder het te weten reden we langs
het NAVO-hoofdkwartier en daar dient niet gefilmd te worden. Onze chauffeur (van de staatsomroep) begint boos terug te praten
en ik zie het al helemaal verkeerd gaan. Uiteindelijk komen er hogere militairen aan en laten we onze onschuldige
camerabeelden zien. We mogen door, zonder camera of tape in te leveren.

Afspraak afgeblazen

Aangekomen bij de staatsomroep RTA blijkt de afspraak met de minister om onduidelijke redenen afgeblazen. We proberen er met
de directeur internationale betrekkingen van RTA een mouw aan te passen. Tijdens een lange discussie komen we tot de conclusie
dat we een aparte stichting in Kabul moeten oprichten, die extra inkomsten werft voor 'Ayenda Sazan', het jeugdjournaal.

Via deze constructie blijkt het gesprek met de minister helemaal niet nodig, omdat er geen aparte ' sales afdeling' binnen de
staatsomroep gecre?erd hoeft te worden. We hebben een constructie waar iedereen het mee eens is: de Ayenda Sazan Foundation.

Heet nieuws

Opgelucht rijden we terug naar het hotel, om ons voor te bereiden voor een bezoek aan de Nederlandse ambassade. De
zenuwachtige militairen herkennen ons nu gelukkig. De komende dagen hebben we afspraken met Oxfam/Novib en Unicef, om te
vragen of ze het jeugdjournaal zouden willen steunen, in ruil voor wat journalistieke aandacht voor hun kinderprojecten.

Dan komt 'heet nieuws' van UNICEF binnen. Ze hebben zojuist van de VN staf de opdracht gekregen Kabul zo snel mogelijk te
verlaten. Al het VN personeel in Kabul dient met koffer en radio naar een compound in Jalalabad te vertrekken, omdat er
vrijdag en zaterdag grote demonstraties in de stad worden verwacht.

Dus daarom zijn er zoveel soldaten. We hebben polshoogte genomen bij de Nederlandse ambassade en die reageerde heerlijk
nuchter op het nieuws dat de VN Kabul verlaat. Het ambassadepersoneel blijft in de stad, maar wel binnen. Ons is ook dringend
verzocht absoluut binnen te blijven, vrijdag en wellicht ook zaterdag.

Demonstratie voor straffeloosheid

De reden voor de opschudding is een grote demonstratie in het voetbalstadion in Kabul van duizenden 'mujahedin', strijders uit
Noord-Afghanistan. Ze willen de Afghaanse president Hamid Karzai duidelijk laten weten dat oorlogsmisdaden in het verleden ?n
in de toekomst vooral niet bestraft hoeven te worden.

Volgens een ambassademedewerker zullen deze mujahedin vooral hun macht tonen door massaal samen te komen en is het minder
waarschijnlijk dat ze geweld zullen gebruiken. Ze hebben al zo'n slechte reputatie en volgens recent onderzoek is 75 procent
van de Afghanen wel voor berechting van oorlogsmisdadigers.

De onrust ontstond nadat Human Rights Watch in december 2006 een lijst publiceerde met Afghaanse oorlogsmisdadigers. Het
Afghaanse parlement, waarvan een aantal leden op deze lijst zou staan, heeft onlangs een voorstel goedgekeurd, waarin juist
iedereen wordt vrijgesteld van vervolging, of dat nu in het verleden was, of in de toekomst, zolang het maar niet misdaden
tegen de regering zijn.

Handtekening

Alleen Karzai kan deze 'amnesty for all' wet nog tegenhouden. Uit eerdere uitspraken van Karzai is op te maken dat hij niet
zijn handtekening onder dit voorstel zal zetten, maar dat zal hij zeker niet morgen bekend gaan maken.

Wij hadden voor vrijdag een leuke trip gepland om wat van de stad en de bergen erom heen te zien (vrijdag is moskeedag, dus
iedereen is vrij), maar we blijven in ons zwaar bewaakte hotel en houden het nieuws in de gaten.

Weblog
Afghanistan
Yusuf wil later dokter worden 23 - 02 - 2007
Ole Chavannes
De demonstratie voor straffeloosheid is met een sisser afgelopen. De Mujahedin uit het noorden hadden aangekondigd met 100.000
man te komen, maar vandaag kwamen er 15.000 opdagen. Toch wordt ons aangeraden nog niet de straat op te gaan.

Dit zei een veiligheidsadviseur van de Afghaanse minister van Binnenlandse Zaken, die ik hier zojuist voor het hotel sprak.
Hij zei drie dagen in de stress te hebben gezeten wegens de demonstratie, maar dat alles volkomen rustig is verlopen. De eens
gevreesde vechters willen graag hun reputatie verbeteren.

De veiligheidsadviseur heeft nu eindelijk tijd om met zijn vijf kinderen naar een speelplaats te gaan, gelegen naast ons
hotel. Het is een prachtige zonnige dag in Kabul.

Kijkersonderzoek

Als programmamanager van het Kids News Network moet ik uitvinden of kinderen hier wel naar het jeugdjournaal kijken. Tot mijn
verbazing spreekt de oudste, Yusuf (12) bijzonder netjes Engels. 'Ayenda Sazan' kennen ze allemaal. Ze vinden het een leuk en
belangrijk programma.

Yusuf wil vooral kwijt dat hij van zijn land houdt en later dokter wil worden om andere mensen te helpen. Hij leert Engels van
zijn oom, die vier jaar in Londen heeft gewoond, maar hij zit nu ook op Franse en Arabische les.

Als ik hem een sticker van het Kids News Network geef, wil hij weten waar meer informatie te vinden is. Ik vraag hem of hij
wel eens op internet is geweest. Helaas blijkt dat niet het geval. Er zijn wel veel computerclubs in Kabul, maar geen enkele
in de buurt van zijn huis.

Toekomstmakers

Na een paar dagen indrukken te hebben opgedaan in Kabul, met zoveel armoede en kapotte huizen en dreiging van geweld, is zo'n
kort gesprek erg hoopgevend. Daarom heet het jeugdjournaal hier 'Ayenda Sazan', de 'Toekomstmakers'.

Weblog
Afghanistan
Hurken om een glimp van de tv op te vangen 26 - 02 - 2007
Ole Chavannes
Het is gelukt. Na vier dagen discussi?ren en onderhandelen met de directie van de Afghaanse staatsomroep RTA hebben we een
'Memorandum of Understanding' met ze ondertekend.

Free Voice zal de komende zes maanden het jeugdjournaal financieel blijven steunen en tegelijkertijd zes weken lang workshops
geven om hen te leren zelfstandig fondsen te werven bij internationale organisaties in Kabul, zoals Oxfam en Unicef. Dit alles
om een duurzame geldstroom voor de redactie en de productiekosten te genereren, aangezien de staatsomroep dat niet zelf kan
opbrengen.

De werkelijkheid in dit door oorlog en corruptie verscheurde land is vele malen complexer dan de oplossing waar we
overeenstemming over hebben bereikt. Maar we geloven dat deze directe aanpak gaat werken. We hebben ook Oxfam, Unicef en
WarChild in Kabul gesproken en zij zijn in eerste instantie positief over het idee.

Kijkcijferonderzoek

Media-expert Ehsan gaat over een maand weer naar Kabul om zes weken lang trainingen te geven, als het de RTA directie lukt om
binnen een maand een aparte stichting voor het jeugdjournaal op te richten. Een typisch geval van 'inshallah', zoals ze hier
plegen te zeggen bij alles dat nog niet helemaal zeker is.

Een prangende vraag die tijdens dit werkbezoek in Afghanistan voortdurend opkomt, is hoeveel kinderen eigenlijk naar het
jeugdjournaal kijken. Bij gesprekjes op straat kennen kinderen het programma meestal wel, maar dat is geen kijkcijferonderzoek
te noemen.

Verboden

Aangezien televisies onder het Talibanregime verboden waren, is de verkoop van tv's pas vijf jaar geleden op gang gekomen. Na
aandringen is de RTA directie de laatste dag wel met cijfers gekomen, alhoewel de herkomst onduidelijk blijft. Volgens hen
zijn er momenteel 2 miljoen televisies in Afghanistan.

Aangezien de stroomvoorziening bijzonder beperkt is (slechts 25 procent van de bevolking heeft toegang tot elektriciteit) en
deze ook nog eens vaak uitvalt, nemen ze redelijkerwijs aan dat van die 2 miljoen, 500.000 tv's het doen, als het
jeugdjournaal uitzendt.

Vandaag liepen we over de bazaar in Kabul om souvenirs voor thuis te kopen, net voor ons vertrek. Op een straathoek staan zo'n
twintig kinderen op straat, in een soort rij, van wie de helft gehurkt, aandachtig turend naar een koffiehuis: een apart
gezicht.

Gehurkt

Ik hurk naast ze en zie dan waar ze naar kijken: tussen de drukte van de markt door kunnen ze precies het scherm van een
televisie zien. Als een tv het in Afghanistan doet, is het tenminste verzekerd van een groot publiek. Zoiets maakt het werk de
moeite waard.

Op www.freevoice.nl is het verloop van het Kids News Network in Afghanistan de komende maanden te volgen. Dit project is
mogelijk gemaakt door Free Voice en het Ministerie van Buitenlandse Zaken.